काबुल– गत वर्ष अगस्टमा तालिबानले सत्ता कब्जा गरेपछि अफगानिस्तानमा स्वास्थ्य सेवाको अवस्था अन्य क्षेत्रहरू जस्तै बिग्रिएको छ। अहिले देशका जनता स्वास्थ्य सेवाका लागि पनि मानवीय सहायतामा निर्भर रहेका छन्छन् ।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले अफगानिस्तानको लागि आफ्नो २६औं प्रतिवेदनमा अफगानिस्तानमा स्वास्थ्य क्षेत्र चिन्ताजनक अवस्थामा रहेको बताएको छ । यस्तै, डब्लुएचओले अफगानिस्तानको स्वास्थ्य क्षेत्रको अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै दुर्गम क्षेत्रमा नयाँ प्राथमिक स्वास्थ्य सेवा केन्द्र स्थापना गरेको छ। यस केन्द्र मार्फत २,२०,००० भन्दा बढी व्यक्तिहरूले सेवा प्राप्त गरेको टोलो न्यूजले उल्लेख गरेको छ।
यस्तै, डब्ल्यूएचओले आफ्ना साझेदारहरूसँग दुर्गम र दुर्गम क्षेत्रहरू सहित देशभर आवश्यक स्वास्थ्य सेवाहरूमा पहुँच सुनिश्चित गर्न प्रयास जारी राखेको रिपोर्टमा भनिएको छ। रिपोर्टलाई उद्धृत गर्दै खामा प्रेसले फेब्रुअरीको अन्त्यसम्ममा डब्लुएचओले २६ प्रान्तमा १८५ प्राथमिक स्वास्थ्य सेवा स्थापना गरेको जनाएको छ । यस केन्द्रबाट २ लाख २० हजारभन्दा बढी मानिसहरूले सेवा पाएका छन्।
फेब्रुअरीको रिपोर्टमा तीव्र श्वासप्रश्वास संक्रमण (एआरआई) को लगभग ८२८,००० नयाँ केसहरू रेकर्ड गरिएको थियो। अक्टोबर २०२२ देखि अभिलेख गरिएका ४,३५३,६६१ एआरआई मामिलाहरूमध्ये ४५.१ प्रतिशत वा अफगानिस्तानको कुल जनसंख्याको १३.३ प्रतिशतले पाँच वर्ष मुनिका बालबालिकालाई असर गरेको छ।
डब्ल्यूएचओको प्रतिवेदनका अनुसार डिप्रेसन, एन्जाइटी र पोस्ट–ट्रमाटिक स्ट्रेस डिसअर्डर जस्ता हल्कादेखि मध्यम मनोवैज्ञानिक समस्याहरूले १७ प्रतिशत वयस्कहरूमा भएको देखाएको छ । अफगानिस्तान अहिले गम्भीर मानवीय संकटसँग जुधिरहेको छ किनकि अन्तर्राष्ट्रिय मूल्याङ्कनका अनुसार, देशमा अहिले विश्वमा सबैभन्दा बढी आपतकालीन खाद्यान्न असुरक्षा भएका व्यक्तिहरू छन्।
यसबाहेक, अफगानिस्तान सरकारको पतन र अगस्ट २०२१ मा तालिबान सत्तामा फर्किएपछि अफगानिस्तानमा मानवअधिकारको अवस्था झन् बिग्रिएको छ।
