राष्ट्रपति निर्वाचनका लागि नयाँ राजनीतिक समीकरण बनेपछि प्रदेश १ का मुख्यमन्त्री हिक्मतकुमार कार्की अफठ्यारोमा परेका छन् । संघीय सरकारको नेतृत्व गरिरहेको नेकपा माओवादी केन्द्रले नयाँ राजनीतिक समीकरण बनाएपछि सत्ता गठबन्धनमा रहेको राप्रपाले संघ र प्रदेश सरकारबाट बाहिरिने निर्णय गरेको छ । राप्रपाको निर्णय र प्रदेश सरकारमा सहभागी दल माओवादी केन्द्र र जसपा नयाँ समीकरणमा जोडिएपछि प्रदेशका मुख्यमन्त्री कार्की अफठ्यारोमा परेका हुन् ।
प्रदेश १ को प्रदेशसभामा सबैभन्दा ठूलो दल नेकपा एमालेसँग ४० सांसद छन् । दोस्रो दल कांग्रेसको २९, नेकपा माओवादी केन्द्रको सभामुखसहित १३, राप्रपाको ६, नेकपा एकीकृत समाजवादीसँग ४ र जसपाको १ प्रदेशसभा सदस्य छन् । प्रदेशमा बहुमतका लागि ४७ मत आवश्यक पर्छ । माओवादी केन्द्र र जसपा नयाँ समीकरणमा मिसिएका छन् । राप्रपा शनिबार नै संघीय सरकारबाट बाहिरिई सकेको छ । जसले गर्दा मुख्यमन्त्री कार्कीलाई सरकारमा निरन्तर रहन मुश्किल छ ।
नेकपा एमाले माओवादी केन्द्र, राप्रपा र जसपाको समर्थनमा गत पुस २४ गते कार्की मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका थिए । नियुक्तिको पाँच दिनपछि विश्वासको मत लिएका थिए । मुख्यमन्त्री नियुक्त भएपछि प्रदेशमा रहेका १३ मध्ये चार वटा मन्त्रालय घटाउने निर्णय गरेका थिए ।
नेकपा माओवादी केन्द्र प्रदेश १ संसदीय दलका नेता इन्द्रबहादुर आङ्बो केन्द्रमा नयाँ समीकरण बनेपनि प्रदेशका बारेमा निर्णय भइनसेको बताउँछन् । उनले तत्काललाई प्रदेश सरकारमा आफ्नो पार्टीको समर्थन यथावत रहेको बताए । ‘माथि नयाँ समीकरण बन्यो, प्रदेशमा हाम्रो समर्थन कायम छ’, उनले भने, ‘तत्काल समर्थन फिर्ता लिने सोचेका छैनौं ।’ उनले परिस्थिति अनुसार अगाडि बढ्ने बताए ।
नेकपा एमाले प्रदेश १ संसदीय दलका प्रमुख सचेतक रेवतीरमण भण्डारी पनि केन्द्रमा नयाँ समीकरण बनेपनि प्रदेशको हकमा दलहरुले निर्णय गरिनसकेका कारण परिस्थिति र कानुन अनुसार अगाडि बढ्ने बताउँछन् । उनले भने, ‘समर्थन फिर्ता लिए प्रदेशसभा सचिवालयमा जानकारी गराउनुपर्छ, त्यसपछि परिस्थिति अनुसार अगाडि बढ्छौं ।’
प्रदेश सरकारलाई दिएको समर्थन माओवादीले तत्काल फिर्ता नलिएपनि नयाँ गठबन्धनमा समावेश भएका कारण चाँडै सरकारबाट बाहिरिने नेताहरु बताउँछन् । नयाँ समीकरण बनेका कारण कार्की मुख्यमन्त्रीमा निरन्तर रहनसक्ने सम्भावना न्यून छ । नयाँ गठबन्धनमा रहेका दलहरुसँग कठिन बहुमत छ ।
सभामुखबाहेक नयाँ गठबन्धनमा रहेकादलसँग ४६ मत छ । एमाले र राप्रपासँग ४६ मत छ । मतदानमा बराबर भए सभामुखले निर्णायक मतदान गर्नु पाउनेछन् । प्रदेश सभामुख बाबुराम गौतम माओवादी केन्द्रबाट प्रदेशसभा सदस्यमा निर्वाचित भएका हुन् । उनले जता मत दिन्छन् त्यतै बहुमत पुग्छ । यदि राप्रपा नयाँ गठबन्धनमा जोडिए सहज बहुमत पुग्नेछ ।