नयाँ दिल्ली—भारतको नेतृत्वमा भएको जी–२० सम्मेलनमा भारत सबै सदस्यहरूको प्रतिस्पर्धात्मक हितलाई सफलतापूर्वक समन्वय गरेको छ र वार्ता, सहयोग र आपसी विश्वासको माध्यमबाट विश्वव्यापी समस्याहरूको समाधान गर्ने विचार अघि सारेको छ ।

सम्मलेनमा रुस–युक्रेन युद्धमा मतभेद भए पनि जी–२०मा विदेश मन्त्रीहरूले वर्तमान विश्वव्यापी चुनौतीहरू बारे छलफल गरे र समाधान खोज्न सहमति गरेको, एशियन लाइट इन्टरनेशनलले उल्लेख गरेको छ । गरेको छ।

रसिया–युक्रेन युद्ध हाल विश्वव्यापी बहसको केन्द्रमा छ, र रूस र यसको कथित सहयोगी चीनको तुलनामा अमेरिका र यसका युरोपेली देशहरुले युक्रेनमा रूसी आक्रमणको विरूद्ध आवाज उठाएका थिए ।

रुस–युक्रेन द्वन्द्व र रुस र चीनले लिएको अडिग अडानका बीचमा जी–२० विदेश मन्त्रीहरुको बैठकले युक्रेन विरुद्ध रुसी आक्रमणको सन्दर्भमा हस्ताक्षर गर्न अस्वीकार गरेको कारण संयुक्त वक्तव्य जारी गर्न भने असफल भयो। युक्रेन—रुस युद्धमा रुस र चीन र पश्चिमी गठबन्धनको फरक धारणा, दावी र प्रतिदावीमा सहमतिको अभाव लगभग सबै विश्वव्यापी फोरमहरूमा हुने गरेको छ। यद्यपि, बालीमा गत वर्षको संयुक्त विज्ञप्तिको भाषामा हस्ताक्षर गर्न रूसी र चिनियाँ पक्षको इन्कारलाई जी–२० अध्यक्षको लागि झटकाको सट्टा उनीहरूको धारणा र राष्ट्रिय स्थितिको रक्षा गर्ने बोलीको रूपमा व्याख्या गर्न सकिन्छ।

यस्तै, सम्मेलनको दौरान अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केन, रुसी विदेशमन्त्री सर्गेई लाभरोभ र धेरै विदेशमन्त्रीहरूबीच भेटवार्ता भएको थियो। जे होस्, भारतका प्रधानमन्त्रीले रुस—युक्रेन द्वन्द्व बाहेक अन्य मुद्दाहरूमा अर्थपूर्ण छलफलको बाटो खुलाउन मद्दत गर्दै भने, ‘हामीले सँगै समाधान गर्न नसक्ने मुद्दाहरूलाई त्यति जोड दिनु हुँदैन ।’ प्रधानमन्त्री मोदीले हामीलाई विभाजन गर्ने कुरामा होइन तर हामी सबैलाई एकताबद्ध गर्ने कुरामा केन्द्रित हुने भारतको सभ्यताको संस्कारबाट प्रेरणा लिन आमन्त्रित देशका प्रतिनिधिलाई आग्रह गरे।

पविश्वले दिगो विकास लक्ष्यहरू, जलवायु परिवर्तन, प्रदूषण र जैविक विविधताको हानि, आर्थिक मन्दी, ऋण सङ्कट, असमान महामारी पुर्नस्थापना, बढ्दो मूल्य वृद्धि जस्ता बहुआयामिक चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको बेला भारतले जी–२० को नेतृत्व ग्रहण गरेको छ। गरिबी र असमानता, खाद्य र ऊर्जा असुरक्षा, र विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखला अवरोधहरू, सबै भू—राजनीतिक तनाव र द्वन्द्व बढेको छ। जी–२० सम्मेलन आजको विश्वव्यापी चुनौतिहरूको लागि नयाँ दृष्टिकोण ल्याउन र दीर्घकालीन समाधानहरू खोज्ने बहुमूल्य अवसर प्रदान गर्ने भएकोले यो सम्मेलनलाई महत्त्वपूर्ण दृष्टिकोणबाट हेरिएको छ ।

भारतका प्रधानमन्त्रीका अनुसार वृद्धि, विकास, आर्थिक लचिलोपन, वित्तीय स्थायित्व, अन्तर्राष्ट्रिय अपराध, भ्रष्टाचार, आतंकवाद, र खाद्य तथा ऊर्जा सुरक्षा जस्ता चुनौतिहरूलाई कम गर्न विश्वले जी–२० लाई हेरिरहेको , रिपोर्टमा उल्लेख छ।