श्रीनगर — जम्मू र कश्मीरको श्रीनगरको बाहिरी भागमा अवस्थित गासो गाउँ स्ट्रबेरी गाउँको रुपमा चर्चित छ । यस गाउँका दर्जनौं परिवार स्ट्रबेरी खेती गरेका छन् र यही नै उनीहरुको प्रमुख आम्दानीको श्रोत हो ।

एक स्थानीय किसान अब्दुल हमीद दारले स्ट्रबेरीको राम्रो उत्पादनको लागि वर्षौंको कडा परिश्रम चाहिने बताए ।

गाउँको सफलतालाई झल्काउँदै, उनले १५ वर्षअघि स्थानीय किसान र अधिकारीहरूबीचको सहकार्यले कसरी गाउँ नै ठूलो स्ट्रबेरी खेतीतर्फ आकर्षित भएको कथा सुनाए ।

“खेतीका लागि धेरै छेउछाउका क्षेत्रहरू छनोट भए पनि हाम्रो क्षेत्र सबैभन्दा सफल सावित भयो। त्यसयता पछाडि फर्केर हेरेको छैन,’ डारले गर्वका साथ भने।

हाल, उनको परिवार र अन्य धेरै यस फस्टाउने उद्योगसँग प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष रूपमा आबद्ध छन्।

अर्का कृषक गुलाम नबी डारले फलफूल बजारमा नपुग्दासम्म स्ट्रबेरी खेतीमा वर्षभरी लाग्ने प्रतिबद्धतामा जोड दिए । उनले नाफा बढाउन सरकारको सहयोग आवश्यक रहेको बताए ।

‘हामीलाई यो व्यवसायलाई थप लाभदायक बनाउन र थप मानिसहरूलाई जोडिन प्रोत्साहित गर्न विशेषज्ञहरूको राम्रो योजना र सहयोग चाहिन्छ। एउटै परिवारले लाखौं रुपैयाँ कमाउन सक्ने भए पनि काम पनि उत्तिकै कठिन छ । श्रम, मल, झारपात लगायतका अत्यावश्यक पक्षमा लगानी गर्नुपर्छ, जसका लागि पुँजी चाहिन्छ,’ उनले भने ।

गुलाम नबीले नाफा सुनिश्चित गर्न सम्पूर्ण परिवारले खेतीमा समय दिनु पर्नेमा जोड दिए।

स्ट्रबेरी खेतीमा दर्जनौं परिवारको प्रत्यक्ष संलग्नता बाहेक, गाउँले स्थानीय बिक्रेताहरू, ढुवानीकर्ताहरू र उद्योगसँग सम्बन्धित विभिन्न गतिविधिहरूमा संलग्न मजदुरहरूको लागि केन्द्रको रूपमा पनि काम गर्दछ। फारुक अहमद, एक आपूर्तिकर्ताले आफ्नो भूमिकाको जटिलताहरू वर्णन गरे।

स्ट्रबेरीको छोटो शेल्फ लाइफ भएको हुनाले, हामी हाम्रो स्टक दैनिक भर्छौं र तिनीहरूलाई सडक बिक्रेता र फलफूल बजारहरूमा वितरण गर्छौं। यस सिजनले हामीलाई धेरै व्यस्त राख्छ किनकि हामी हाम्रो धेरैजसो समय यस क्षेत्रमा बिताउँछौं ।

यहाँ स्ट्रबेरी खेतीबाट वार्षिक लाखौं रुपैयाँको कारोबार हुने गासोका किसानहरू गर्वका साथ बताउँछन्। यद्यपि, यस वर्षको उपजमा लगातार वर्षाको प्रतिकूल प्रभाव र घटेको बजार दरहरू जस्ता चुनौतीहरू यथावत छन्। उनीहरूले आफ्नो बाली जोगाउन सक्ने सुविधाहरू उपलब्ध गराउन अधिकारीहरूको आवश्यकतालाई जोड दिन्छन्। कृषकहरूले यस कृषि क्षेत्रमा सरकारको व्यक्तिगत संलग्नताको तत्काल आवश्यकता व्यक्त गर्दै योजनाहरू किसानहरूसम्म पुग्ने सुनिश्चित गर्दछ। तिनीहरूले बालीहरूको लागि लगातार पानी आपूर्ति सुरक्षित गर्न बोरवेलको महत्त्वलाई पनि प्रकाश पार्छन्।

यसबाहेक, किसानहरूले आफ्नो खेर जाने उत्पादनलाई भारतभरका बजारहरूमा ढुवानी गर्न सरकारसँग रेफ्रिजरेटेड गाडीहरू उपलब्ध गराउन माग गरेका छन् । यसले फलफूलको उच्च मूल्य मात्र सुनिश्चित गर्दैन तर फस्टाउँदै उद्योगबाट थप रोजगारीका अवसरहरू पनि सृजना गर्दछ।