थिम्पु— थोरै फलफूलको बीउ तर बढी राजस्व ल्याउन सक्ने लक्ष्य राख्दै भुटानभर १३ लाखभन्दा बढी फलफूलका विरुवा रोपिएको द भुटान लाइभ उल्लेख गरेको छ।
यो परियोजना देसुङ राष्ट्रिय सेवा र कृषि तथा पशुधन मन्त्रालयको संयुक्त पहलमा भएको थियो । परियोजनाले ग्रामीण समुदायको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने लक्ष्य राखेको भुटान लाइभको उल्लेख गरेको छ।
बदाम, पेकान नट, अखरोट, किवी, एभोकाडो, ड्र्यागन फ्रुट, मियाजाकी आँप, डेकोपोन सिट्रस, म्याकाडामिया नट, सीडलेस लाइम, अमिलो सोप, अगरवुड र नरिवल जस्ता १३ उच्च मूल्यका फलफूल बाली लगाउनमा ध्यान केन्द्रित गरिएको थियो ।
आयोजना कार्यान्वयनमा कृषि अनुसन्धान तथा विकास केन्द्रबाट तालिम प्राप्त २ सय लगायत करिब २ हजार डिसुअपले सहयोग गरेको प्रकाशनले जनाएको छ ।
यसै वर्षको फेब्रुअरीमा उद्घाटन गरिएको दोस्रो चरणको आयोजनामा चुखामा १ लाख ३० हजारभन्दा कम, सम्त्सेमा १ लाख १८ हजार, पेमा गत्शेलमा १ लाख ५ हजारभन्दा कम र डगानामा ८० हजारभन्दा बढी फलफूलका रुख रोपिएका छन् ।
त्यस्तै गासा र थिम्पु जिल्लामा क्रमशः १८०० र ३,८०० भन्दा बढी वृक्षारोपण भएका छन्।
भूटान लाइभले अनुसार कृषि र पशुधन मन्त्रालयले ठूलो मात्रामा उच्च मूल्यका बालीहरूसहित फलफूल बाली रोप्ने लक्ष्य राखेको छ। यो कार्यक्रम कम्तिमा आगामी तीन वर्षसम्म जारी रहनेछ।
‘हामीले पत्ता लगायौं कि रोपिएका बिरुवाहरूमध्ये ३० प्रतिशत बाँचेका छैनन् अर्थात् मृत्युदर ३० प्रतिशत रहेको छ। र यो मुख्यतया किनभने हामीले धेरै लाख फलफूलका रूखहरू ह्यान्डल गरेका छौं हाम्रो लागि ठूलो संख्या हो जुन हामीले पहिलो पटक ह्यान्डल गरेका छौं र ठूलो संख्याको कारणले गर्दा हामीले वृक्षारोपणमा संलग्न धेरै मानिसहरूलाई संलग्न गर्नुपर्यो। त्यसैले ह्यान्डलिङ एउटा कारण थियो र यो पनि लामो दूरीबाट आयात गरिएको थियो,’ कृषि विभागका निर्देशक योन्तेन ग्याम्त्सोले द भुटान लाइभसँग भने ।
ती रूखले तीनदेखि पाँच वर्षभित्र फल दिने अपेक्षा गरिएको छ, जसले किसानको जीविकामा बृद्धि हुनुका साथै देशको अर्थतन्त्रलाई फाइदा पुग्ने छ ।
औसतमा, रूखले कम्तिमा १५ वर्षको लागि फल फलाउनेछ। सरकारले आयोजनामा १५० देखि २०० मिलियनभन्दा बढी लगानी गरेको र वार्षिक २ दशमलव ७ अर्बभन्दा बढी आम्दानी हुने अपेक्षा गरेको छ ।
मिलियन फलफूल वृक्षारोपण परियोजनाले ४०,००० भन्दा बढी किसानहरू साथै विद्यालयहरू, सरकारी निकायहरू, ड्राट्स्याङ्हरू र निजी कम्पनीहरूलाई लाभ पुऱ्याउनेछ।
गत मार्चमा सुरु गरिएको १० लाख फलफूलको विरुवा वृक्षारोपण परियोजनाको पहिलो चरणले साढे दुई महिनामा देशभर २२ विभिन्न जातका फलफूलका बीउ रोपेका थिए ।